Ο Γιώργος Κοτζιούλας γεννήθηκε στην Πλατανούσα (Ραψίστα) της Ηπείρου. Ο πατέρας του ήταν ταχυδρομικός διανομέας. Τέλειωσε το Δημοτικό σχολείο στη γενέτειρά του, το Σχολαρχείο στο Καλέντζι Ιωαννίνων και το Γυμνάσιο στην Άρτα. Το 1926 γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και παράλληλα με τις σπουδές του εργαζόταν ως διορθωτής και μεταφραστής σε αθηναϊκά περιοδικά και εφημερίδες. Λόγω των δύσκολων συνθηκών εργασίας του προσβλήθηκε από φυματίωση το 1934, αρρώστια που τον ταλαιπώρησε στην υπόλοιπη ζωή του. Νοσηλεύτηκε για μικρά χρονικά διαστήματα στην Πάρνηθα, την Πεντέλη και την Αθήνα, κυρίως όμως έμενε σε φίλους, καθώς συχνά παρέμενε άστεγος. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά διώχτηκε λόγω της αριστερής του δράσης και το 1940 επέστρεψε στη γενέτειρά του. Στην περίοδο της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην εθνική αντίσταση και έδρασε στον ΕΛΑΣ, όπου οργάνωσε το καλλιτεχνικό τμήμα και πήρε μέρος στην ίδρυση του θιάσου Λαϊκή Σκηνή, με τον οποίο περιόδευσε στα ελληνικά χωριά. Στην Αθήνα επέστρεψε το 1945, παντρεύτηκε και απέκτησε ένα γιο. Πέθανε στην Αθήνα από καρδιακή προσβολή. Στο χώρο των γραμμάτων πρωτοεμφανίστηκε το 1924 με τη δημοσίευση στίχων στην Ηπειρωτική Ηχώ των Ιωαννίνων, καθοριστική όμως για την ενασχόλησή του με τη λογοτεχνία ήταν η εμφάνισή του στο περιοδικό Μπουκέτο. Ακολούθησαν συνεργασίες του με περιοδικά όπως η Οικογένεια, η Πνοή, τα Ελληνικά Γράμματα, η Νέα Εστία, ο Λόγος, ο Ρυθμός, τα Νεοελληνικά Γράμματα, η Πνευματική, Ζωή, τα Νέα Φύλλα, η Ποιητική Τέχνη. Το 1932 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Εφήμερα. Ασχολήθηκε επίσης με την πεζογραφία, το δοκίμιο, την κριτική και το θέατρο (την περίοδο του αγώνα του κατά τη διάρκεια του εμφυλίου έγραψε θεατρικά έργα για το θίασο της Λαϊκής Σκηνής (Ξύπνα ραγιά, Ο κομματάρχης, Το πρόστιμο του δασικού). Η ποίηση του Γιώργου Κοτζιούλα τοποθετείται χρονικά στην ανανεωτική ποίηση του μεσοπολέμου, στην ουσία όμως συνεχίζει την παράδοση της αμέσως προηγούμενής του ποιητικής γενιάς κινούμενη στα χνάρια του νεοσυμβολισμού και του νεορομαντισμού όπως εκφράστηκαν μέσα από την παραδοσιακή στιχουργική ποιητών όπως ο Μιλτιάδης Μαλακάσης, ο Κώστας Καρυωτάκης και ο Τέλλος Άγρας. Η γραφή του ακολούθησε μια εξελικτική πορεία από το πνεύμα της νοσηρότητας και της ειρωνικής διάθεσης σε ένα ρεαλιστικότερο και πιο βιωματικό κλίμα, κυρίως μετά την ένταξή του στον ΕΛΑΣ και την στράτευσή του στην κομμουνιστική ιδεολογία.
1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Γιώργου Κοτζιούλα βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Κοτζιούλας Γιώργος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό5. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1986, Παιδαρος Γιώργος, «Κοτζιούλας Γιώργος», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 9. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Στεργιόπουλος Κώστας (επιμέλεια), «Γιώργος Κοτζιούλας», Η ελληνική ποίηση · Η ανανεωμένη παράδοση, σ.470-481. Αθήνα, Σοκόλης, 1980.
Ενδεικτική Βιβλιογραφία
• Αντωνίου – Τίλιου Μαρία, Δύο ανέκδοτα ποιήματα κι ένα άγνωστο κείμενο του Γιώργου Κοτζιούλα. Ιωάννινα, ανάτυπο από την επιστημονική επετηρίδα της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Δωδώνη, τ.Θ΄, 1980.
• Αργυρίου Αλεξ., «Κοτζιούλας Γιώργος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 5. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1986.
• Αυγέρης Μάρκος, Άπαντα Β΄, σ.210. Αθήνα, έκδοση του περ. Νέα Τέχνη, 1964.
• Βουρνάς Τάσος, «Γιώργος Κοτζιούλας», Αυγή, 30/8/1956.
• Γιάκος Δημήτρης, «Γιώργος Κοτζιούλας», Νέα Εστία Ξ΄, 15/9/1956, αρ.701, σ.1299.
• Μυλωνογιάννης Γ.Μ., Κριτική για τη Σιγανή Φωτιά, τη Δεύτερη Παρουσία και το Γρίφο, Νεοελληνικά Γράμματα, 28/5/1938, σ.14 και 8/4/1939, σ.14.
• Νάκου Λιλίκα, Οι παραγνωρισμένοι• Ι.Ο ποιητής Γιώργος Κοτζιούλας, ΙΙ. Η ζωγράφος Ευγενία Μπερτσά, ΙΙΙ.Η λαογράφος Ειρήνη Σπανδωνίδου• Η ζωή και το έργο τους. Προσωπικές αναμνήσεις. Αθήνα, Δωρικός, 1978.
• Παγανός Γ.Δ., «Όταν η επιστολή γίνεται δοκίμιο και λογοτεχνία» (για τα Ανέκδοτα Γράμματα), Διαβάζω 36, 11/1980, σ.69-72.
• Παγκουρέλης Β., Κριτική για το Θέατρο στα βουνά, Διαβάζω 3-4, 10/1976, σ.98-99.
• Παγκουρέλης Β., «Γιώργου Κοτζιούλα: Θέατρο στα βουνά», Διαβάζω 3-4, 5-10/1976, σ.98-99.
• Παπακώστας Γιάννης- Μπαλτά Νάση (επιμ.), Αγαπητέ Κοτζιούλα · Η αλληλογραφία του ποιητή Γιώργου Κοτζιούλα (1927-1955) · Αθήνα, Οδυσσέας, 1994.
• Παπακώστας Γιάννης, «Κ.Γ.Καρυωτάκης – Γιώργος Κοτζιούλας· Σχέση διαλόγου», Η λέξη 141, 9-10/1997, σ.591-599.
• Παράσχος Κλέων, «Γιώργος Κοτζιούλας: Εφήμερα», Νέα Εστία 11, ετ.Στ΄, 1η/5/1932, αρ.129, σ.499-500.
• Παράσχος Κλέων, Κριτική για τη Σιγανή Φωτιά, Νέα Εστία ΚΔ’, 15/8/1938, αρ.280, σ.1143.
• Παράσχος Κλέων, Κριτική για τη Δεύτερη Ζωή, Νέα Εστία ΚΕ’, 1/2/1939, αρ.291, σ.220.
• Πολιτάρχης Γ.Μ., «Γιώργος Κοτζιούλας», Πρόσωπα και ιδέες, σ.123-132. Αθήνα, Το ελληνικό βιβλίο, χ.χ.
• Στασινόπουλος Μιχ.Δ., «Λίγα λόγια για τον Κοτζιούλα», Νέα Εστία Ξ’, 15/10/1956, αρ.703, σ.1439.
• Στεργιόπουλος Κώστας (επιμέλεια), «Γιώργος Κοτζιούλας», Η ελληνική ποίηση · Η ανανεωμένη παράδοση, σ.470-481. Αθήνα, Σοκόλης, 1980.
Αφιερώματα περιοδικών
• Ηπειρωτική Εστία Ε΄, 7-9-/1956, αρ.51-53, σ.784-805 και 824.
• Καινούργια Εποχή Α΄, Φθινόπωρο 1956, σ.232.
• Σκουφας 6, ετ.1, 10/1956.
• Ο Παν 267-268, 1-2/1957.
Εργογραφία
(πρώτες αυτοτελείς εκδόσεις)
Ι.Ποίηση• Εφήμερα (1928-1932). Αθήνα, 1932.
• Σιγανή φωτιά· (1932-5) · Ποιήματα. Αθήνα, 1938.
• Δεύτερη ζωή. 1938.
• Ο γρίφος· Ποιήματα. Αθήνα, Δημητράκος, 1938.
• Τρία ποιήματα προπολεμικά. Αθήνα, βαρβαρέτος,1946.
• Ο Άρης. 1946.
• Οι πρώτοι του Αγώνα. 1946.
• Φυγή στη φύση. 1952.
• Ηπειρωτικά· Ποιήματα. Αθήνα, Λογοτεχνική Γωνιά, [1954].
ΙΙ.Πεζογραφία• Το κακό συναπάντημα· κι άλλα διηγήματα. Αθήνα, 1939.
• Θεσσαλικό παζάρι· Περιγραφή· Ξώφυλλο: Δ.Οικονομίδη. Λάρισα, 1945.
ΙΙΙ.Μελέτες• Ο Στρατής Μυριβήλης και η πολεμική λογοτεχνία. Αθήνα, τυπ. Α.Ροδίτη, 1931.
• Πού τραβάει η ποίηση; Αθήνα, ανάτυπο από το περ.Νουμάς, 1950.
ΙV. Θέατρο• Θέατρο στα βουνά (συγκεντρωτική μεταθανάτια έκδοση). Αθήνα, Θεμέλιο, 1976.
V. Μεταφράσεις• Καλεβάλα· Το Α’ άσμα· Μεταφραστής Γ.Κοτζιούλας. Ανάτυπο από την Ηπειρωτική Εστία, 1954.
• Αριστοτέλη, Αθηναίων Πολιτεία.
• Ουγκώ, Οι άθλιοι.
• Ουγκώ, Η Παναγία των Παρισίων.
• Στέφαν Τσβάιχ, Μαρία Στούαρτ· Μετάφρασις Γ.Κοτζιούλα. Αθήνα, Ρομάντσου, 1956.
• Ντίκενς, Μεγάλες προσδοκίες.
• Γκόρκι, Τα πανεπιστήμιά μου.
• Μωπασάν, Οι γυναίκες του έρωτα.
• Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Η σπιτονοικοκυρά· Μυθιστόρημα· Μεταφραστής Γ.Κοτζιούλας. Αθήνα, Λογοτεχνική Γωνιά, χ.χ.
• Ρεμπώ Ρ., Το μεθυσμένο καράβι και άλλα ποιήματα.
• Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Τρεις νουβέλες. Αθήνα, Ηριδανός, 1979.
VΙ. Συγκεντρωτικές εκδόσεις• Άπαντα Α΄. Αθήνα, Δίφρος, 1956.
• Άπαντα Β΄. Αθήνα, Δίφρος, 1957.
• Άπαντα Γ΄ · Ποιήματα 1943-1956. Αθήνα, Δίφρος, 1959.
• Όταν ήμουν με τον Άρη. Αθήνα, Θεμέλιο, 1965.
• Ανέκδοτα Γράμματα · Παρουσίαση - Επιμέλεια - Σημειώσεις Ε.Χ.Γονατά. Αθήνα, Κείμενα, 1980.
• Αγαπητέ Κοτζιούλα · Η αλληλογραφία του ποιητή Γιώργου Κοτζιούλα (1927-1955) · Πρόλογος Γιάννης Παπακώστας · επιμέλεια Νάση Μπαλτά. Αθήνα, Οδυσσέας, 1994.
ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
30/9/2007
-- «Θέλω να γράψω ένα τραγούδι μ' αντοχή... »
8/5/2005
-- Το Θέατρο στην υπηρεσία του αγώνα
27/9/2003
-- Αφιέρωμα στον Γ. Κοτζιούλα
15/1/1995
-- Συγγραφέας, ποιητής και αγωνιστής
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου