Δευτέρα 27 Δεκεμβρίου 2010

ΚΩΣΤΑΣ ΠΑΡΟΡΙΤΗΣ


Λογοτεχνικό ψευδώνυμο του δάσκαλου Λεωνίδα Σουρέα. Γεννήθηκε στο Παρόρι ή Παρόρειο του Νομού Λακωνίας, έξω από τη Σπάρτη και σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Αρχισε να εμφανίζεται στα Γράμματα στα 25 του χρόνια, το 1903, από τις τοπικές εφημερίδες και τα χρονιάτικα επαρχιακά ημερολόγια. Στα 1904 ένα ιστορικό διήγημά του με ήρωα τον αρχιστράτηγο της μάχης στις Πλαταιές Παυσανία, δημοσιεύεται στο «Σπαρτιατικόν Ημερολόγιον» με χρονολογία γραφής το 1903. Στη συνέχεια, ταυτίστηκε με την πορεία του περιοδικού «Νουμάς» - από το δημοτικισμό στο σοσιαλισμό και στην πορεία του σοσιαλιστικού κινήματος από τον ουτοπισμό στο μαρξισμό. Ηταν ο πρώτος Ελληνας κομμουνιστής λογοτέχνης. Από την πρώτη του εμφάνιση έως το θάνατό του βρέθηκε στο κέντρο της αρένας της ταξικής πάλης, είτε άμεσα είτε έμμεσα με το ζήτημα της γλώσσας. «Ολα του τα μυθιστορήματα εγράφησαν με τον αποκλειστικόν σκοπόν να διαδώσουν και να ενισχύσουν την ιδέαν μιας ανατροπής. Είναι έργα προπαγάνδας. Δεν θα τα υποτιμήσωμεν δι' αυτό, δεν θα τα αποκηρύξωμεν, άπαγε! διότι ο συγγραφεύς ήτο σοσιαλιστής. Σοσιαλιστής ήτο και ο Τολστόι και ο Γκόρκι και τόσοι άλλοι μεγάλοι μυθιστοριογράφοι (...) είναι και τα πρώτα νεοελληνικά μυθιστορήματα τα οποία έχουν μίαν κοινωνικήν (...) θέσιν, στρέφονται περί το μέγα κοινωνικόν πρόβλημα, δονούνται από τον ανήσυχον, τον αγωνιώδην παλμόν της εποχής μας και κινούν την σκέψιν του αναγνώστου προς μιαν λύσιν ή άλλη» (Γρ. Ξενόπουλος). Με τη δημιουργία του ΚΚΕ εργάζεται ως χρονογράφος στον «Ριζοσπάστη» με το ψευδώνυμο Σύντροφος. Αν και πέθανε νέος, η συναίσθηση της ευθύνης του ως σοσιαλιστή δασκάλου και διανοούμενου, τον έκανε να βλέπει στους νέους, στους μαθητές του, τους συνεχιστές του κοινωνικού αγώνα, για την πραγματοποίηση του σοσιαλιστικού ιδανικού. Έντονα υπερτιμημένος στην εποχή του, ο Kώστας Παρορίτης διεκδικεί επάξια τον τίτλο του εισηγητή του κοινωνικού μυθιστορήματος στην Eλλάδα. Oι προθέσεις του, ως συγγραφέας αλλά και ως άνθρωπος, υπήρξαν πάντα αγνές, ειλικρινείς και ανιδιοτελείς, ενώ υπέτασσε πρωτίστως την τέχνη του στην Kοινωνική Iδέα.


ΕΚΔΟΣΕΙΣ

Κώστας Παρορίτης: Ο κόκκινος τράγος
Εκδόσεις Αλεξάνδρεια (2007)
Σελίδες 238

Ο "Κόκκινος τράγος" είναι ένα συνοικιακό καφενείο της Αθήνας, όπου συναντιούνται, σχεδόν καθημερινά, μια ομάδα ανθρώπων διαφορετικών μεταξύ τους· απόκληροι, άνεργοι και άρρωστοι (μία απολυμένη δασκάλα, ένας επίσης απολυμένος καθηγητής, ένας φοιτητής, δυο τρεις εργάτες). Τους ενώνει, ωστόσο, ένα όραμα (για άλλους ξεκάθαρο, για άλλους θαμπό αλλά πάντως ισχυρό, καθοριστικό της συμπεριφοράς τους) για μια ζωή δικαιότερη. Οι θαμώνες του "Κόκκινου τράγου" αποτελούν τον έναν πόλο της ιστορίας· ο άλλος συντίθεται από ανθρώπους που, παρά τις αγαθές τους προθέσεις, χωρίς ιδεολογικό έρεισμα, παρασύρονται από τις προσωπικές τους φιλοδοξίες, δελεάζονται από υποσχέσεις επιτήδειων καιροσκόπων και χάνουν την ηθική τους υπόσταση, για να βρεθούν, κάποια στιγμή συνειδησιακής κρίσης, αντιμέτωποι με τον ίδιο τον εαυτό τους.

Κώστας Παρορίτης: Στο άλμπουρο
Εκδόσεις Πελεκάνος (2005)
Σελίδες 171

"Στο άλμπουρο" ο συγγραφέας εκφράζει την αγάπη του για τον άνθρωπο, που υφίσταται εκμετάλλευση και αδικία, καθώς αγωνίζεται για μία καλύτερη ζωή.

Κώστας Παρορίτης: Το μεγάλο παιδί. Νουβέλα.
Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή (1990)
Σελίδες 174

Κώστας Παρορίτης: Από τη ζωή του δειλινού
Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή (1989)
Σελίδες 107

Κώστας Παρορίτης: Οι νεκροί της ζωής
Εκδόσεις Νεφέλη (1988)
Σελίδες 129

Κώστας Παρορίτης: Διηγήματα
Εκδόσεις Οδυσσέας (1982)
Σελίδες 182


Χριστουγεννιάτικες ιστορίες : Συλλογικό έργο, Ιωαννίδης Ιωάννης Δ., Καλιότσος Παντελής, Γκρίτση - Μιλλιέξ Τατιάνα, Ταρσούλη Γεωργία, Τσίρκας Στρατής, Καραντώνης Ανδρέας, Τροπαιάτης Άλκης Κ., Μαυροειδή - Παπαδάκη Σοφία, Μπαστιάς Κωστής, Αθάνας Γεώργιος, Μυριβήλης Στράτης, Παρορίτης Κώστας, Βουτυράς Δημοσθένης, Ξενόπουλος Γρηγόριος, Νιρβάνας Παύλος
Επιμελητής: Δημήτρης Ποσάντζης
Εκδότης Καστανιώτη
Έτος έκδοσης 2009
Σελίδες 176

Το βιβλίο αυτό συγκεντρώνει χριστουγεννιάτικα διηγήματα γραμμένα από σημαντικούς Έλληνες συγγραφείς, κυρίως του 20ού αιώνα. Πρόκειται για κείμενα που αναδίδουν μελωδίες και εικόνες των γιορτών και διαπνέονται από τον βαθύ ανθρωπισμό που αναβιώνει στο τέλος κάθε χρόνου σε όλα τα σημεία της γης, μαζί με τη φάτνη, τα λαμπιόνια, τα κάλαντα, το χιόνι, τα δώρα και το φλουρί της βασιλόπιτας. Τα μηνύματα που κρύβονται σε αυτά τα διηγήματα προκύπτουν από τις συγκινήσεις και τα πάθη των ηρώων τους, αλλά πρωτίστως μαρτυρούν την ευαισθησία των ίδιων των δημιουργών τους. Δίχως άλλο, ο Γ. Ξενόπουλος, ο Π. Νιρβάνας, ο Δ. Βουτυράς, ο Σ. Τσίρκας, ο Κ. Παρορίτης, ο Σ. Μυριβήλης, ο Π. Καλιότσος, ο Γ. Αθάνας, ο Κ. Μπαστιάς, η Σ. Μαυροειδή - Παπαδάκη, ο Α. Τροπαιάτης, ο Α. Καραντώνης, η Γ. Ταρσούλη, η Τ. Γκρίτση-Μιλλιέξ και ο Ι. Δ. Ιωαννίδης καταθέτουν μερικές από τις καλύτερες στιγμές του έργου τους, ενώ ταυτόχρονα χαρίζουν σε κάθε μικρό ή μεγάλο αναγνώστη ένα στολίδι για το δέντρο της φαντασίας του.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου