Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2013

Αλις Μονρό. Ιστορίες σαν μινιατούρες μυθιστορημάτων

  • «Στα δεκατέσσερά μου ήξερα ότι ήθελα να γίνω συγγραφέας, αλλά εκείνη την εποχή σε ποιον να το έλεγα;» έχει πει σε συνέντευξή της η Αλις Μονρό
Ιστορίες σαν μινιατούρες μυθιστορημάτων
«Η Μονρό ανήκει σ’ εκείνη τη χούφτα συγγραφέων τους οποίους έχω στο νου μου όταν λέω πως η πεζογραφία είναι η θρησκεία μου» λέει για την καναδή νομπελίστρια ο αμερικανός πεζογράφος Τζόναθαν Φράνζεν

Βιβλία της Αλις Μονρό στα ελληνικά:



Αλις Μονρό
Μ’ αγαπάει, δεν μ’ αγαπάει
Μετάφραση Σοφία Σκουλικάρη.
Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2003,
σελ. 443, τιμή 20,39 ευρώ



Αλις Μονρό
Πάρα πολλή ευτυχία
Μετάφραση Σοφία Σκουλικάρη.
Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2010,
σελ. 393, τιμή 18,88 ευρώ



«Σάστισα εντελώς όταν η κόρη μου με ξύπνησε με την είδηση του Νομπέλ»
δήλωσε η καναδή συγγραφέας στο CBC Radio Canada. «Είστε η δέκατη τρίτη γυναίκα που τιμάται με το Νομπέλ Λογοτεχνίας» της είπε ο δημοσιογράφος. «Είναι δυνατόν να είμαστε μόνο δεκατρείς; Είναι τρομερό αυτό που λέτε» ακούστηκε κατάπληκτη η 82χρονη Μονρό, της οποίας τα διηγήματα, οι αποκαλούμενες «μινιατούρες μυθιστορημάτων», είναι ένα μωσαϊκό από ιστορίες γυναικών. «Χαίρομαι που κέρδισα το βραβείο, χαίρομαι που κερδίσαμε οι γυναίκες!» κατέληξε η συγγραφέας και ευχήθηκε το βραβείο «να στρέψει περισσότερο την προσοχή του κόσμου στη λογοτεχνία που γράφεται στον Καναδά».

Η Αλις Λέιντλο το επίθετο Μονρό προέκυψε το 1951 από τον πρώτο της σύζυγο γεννήθηκε το 1931 σε μια αγροτική γωνιά του Οντάριο στον Καναδά. Ο πατέρας της, απόγονος του σκωτσέζου ποιητή και συγγραφέα Τζέιμς Χογκ, ήταν εκτροφέας βιζόν ενώ η μητέρα της δασκάλα. Στη διάρκεια της ζωής της έκανε διάφορες δουλειές, από υπάλληλος βιβλιοθήκης και σερβιτόρα μέχρι αιμοδότρια επί πληρωμή και καπνεργάτρια, και παράλληλα μεγάλωνε τρεις κόρες. Στα δεκατέσσερά της ήξερε ήδη ότι ήθελε να γίνει συγγραφέας. Εξέδωσε την πρώτη συλλογή διηγημάτων της το 1968. Η φήμη ήρθε με το πέμπτο και έκτο βιβλίο της (Moons of Jupiter, 1982 και The Progress of Love, 1986).

Τα χαρακτηριστικά της γραφής της Μονρό συνοψίζει εξαιρετικά σε σχετικό δοκίμιό του ο αμερικανός μυθιστοριογράφος Τζόναθαν Φράνζεν, που τη θεωρεί τη σημαντικότερη πεζογράφο που γράφει τώρα στη Βόρεια Αμερική: «Να η ιστορία που αφηγείται διαρκώς η Μονρό: Μια έξυπνη, σεξουαλικά αχόρταγη κοπέλα μεγαλώνει στην ύπαιθρο του Οντάριο χωρίς πολλά χρήματα, η μητέρα της είναι άρρωστη ή πεθαμένη, ο πατέρας της είναι ένας δάσκαλος του οποίου η δεύτερη γυναίκα είναι προβληματική και το κορίτσι, μόλις βρίσκει την ευκαιρία, το σκάει… Παντρεύεται νέα, μετακομίζει, μεγαλώνει παιδιά, διαλύει τον γάμο της. Οταν επιστρέφει στο Οντάριο, βρίσκει το τοπίο της νιότης της δυσάρεστα αλλαγμένο… Ο κόσμος της νιότης της, με τα παλιομοδίτικα ήθη και έθιμα, τώρα στέκει επικριτικός απέναντι στις μοντέρνες επιλογές που εκείνη έχει κάνει. Και μόνο προσπαθώντας να επιβιώσει σαν ολοκληρωμένη και ανεξάρτητη προσωπικότητα, έχει υποστεί οδυνηρές απώλειες και ζημιές» (Ακόμα πιο μακριά, Ωκεανίδα, 2013). «Αυτό είναι το μικρό ρυάκι που τροφοδοτούσε τη δουλειά της Μονρό για πάνω από πενήντα χρόνια. Αυτό που κάνει την εξέλιξή της σαν συγγραφέα τόσο ζωηρά και τόσο συγκλονιστικά εμφανή είναι ακριβώς η οικειότητα των θεμάτων της. Κοιτάξτε τι μπορεί να κάνει με μόνο όπλο τη δική της σύντομη ιστορία· όσο περισσότερο επιστρέφει σ' αυτή τόσο περισσότερα βρίσκει».

Το 2009 μάθαμε ότι η Μονρό δίνει μάχη με τον καρκίνο και το καλοκαίρι του 2013 ανακοίνωσε ότι αποσύρεται από το γράψιμο. Πολυβραβευμένη, έχει τιμηθεί τρεις φορές με το Governor General's Literary Award, με το PEN/Malamud Award για την υπεροχή στο διήγημα (1997), με το National Book Critics Circle Award (1998). Η μεγαλύτερη διάκρισή της πριν από το βραβείο Νομπέλ Λογοτεχνίας «για τη δεξιοτεχνία της στη μικρή φόρμα του σύγχρονου διηγήματος» ήταν το Man Booker International Prize (2009).

Ο Φράνζεν τη συγκαταλέγει στις μεγάλες δικές του επιρροές μαζί με τον Σταντάλ και τον Τολστόι: «Οταν διαβάζω τη Μονρό μπαίνω σ' εκείνη την κατάσταση ήρεμου στοχασμού, όπου σκέφτομαι τη δική μου ζωή: τις αποφάσεις που έχω πάρει, τα πράγματα που έχω κάνει και που δεν έχω κάνει, το είδος του ανθρώπου που είμαι, την προοπτική του θανάτου. Ανήκει σ' εκείνη τη χούφτα συγγραφέων, από τους οποίους κάποιοι είναι στη ζωή, οι περισσότεροι έχουν πεθάνει, τους οποίους έχω στον νου μου όταν λέω πως η πεζογραφία είναι η θρησκεία μου».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου