Ένα ντοκιμαντέρ κι ένα βιβλίο ισχυρίζονται πως: Ο Σάλιντζερ άφησε οδηγίες για μεταθανάτια έκδοση έργων του

[enet.gr, 21:02 Κυριακή 25 Αυγούστου 2013]

Η εκδοτική παρουσία του αινιγματικού Τζ. Ντ. Σάλιντζερ, του εμβληματικού συγγραφέα του “Φύλακα στη Σίκαλη”, που πέθανε το 2010 σε ηλικία 91 ετών μπορεί να μην έχει ολοκληρωθεί οριστικά, σύμφωνα με μια νέα ταινία κι ένα συνοδευτικό βιβλίο που πρόκειται να κυκλοφορήσουν στις ΗΠΑ την επόμενη εβδομάδα με τον τίτλο “Σάλιντζερ”.

Αμφότερα περιλαμβάνουν λεπτομερείς ισχυρισμούς ότι ο συγγραφέας είχε αφήσει οδηγίες για την έκδοση τουλάχιστον πέντε νέων βιβλίων, ορισμένα εντελώς καινούργια και κάποια συνέχειες προηγούμενων έργων του, σε μια ακολουθία που σκόπευε να ξεκινήσει το συντομότερο το 2015.

Η μία συλλογή, που θα τιτλοφορείται “The Family Glass”, θα προσθέσει πέντε νέες ιστορίες σε μια σειρά ήδη δημοσιευμένων ιστοριών σχετικά με τη μυθιστορηματική οικογένεια Glass που αναφερόταν στο “Φράνι και Ζούι” και σε άλλα έργα του Σάλιντζερ, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς που αναφέρονται σε συνεντεύξεις και στην προεπισκόπηση του ντοκιμαντέρ και του βιβλίου που δόθηκαν την περασμένη εβδομάδα.

Μια άλλη συλλογή θα περιλαμβάνει μια ανανεωμένη εκδοχή της γνωστής, αλλά ανέκδοτης ιστορίας “The Last and Best of the Peter Pans”, μαζί με νέες ιστορίες και υπάρχοντα έργα για τους μυθιστορηματικούς Caulfields, συμπεριλαμβανομένου του “Φύλακα στη Σίκαλη”.

Είχε κρυμμένα πέντε βιβλία... Ο Αμερικανός συγγραφέας Τζ. Ντ. Σάλιντζερ ήθελε να δημοσιευθούν το 2015

• Τουλάχιστον πέντε βιβλία του Τζέρομ Ντέιβιντ Σάλιντζερ (1919-2010), καταχωνιασμένα επί δεκαετίες στα κατάλοιπά του, πρόκειται να δουν τα επόμενα χρόνια το φως της δημοσιότητας! 

• Της ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΣ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ, Ελευθεροτυπία, Δευτέρα 26 Αυγούστου 2013

Αυτό αναφέρει χθεσινό δημοσίευμα των «Νιου Γιορκ Τάιμς», με την είδηση να προέρχεται από τους συντελεστές του πολυαναμενόμενου ντοκιμαντέρ «Σάλιντζερ» και του ομώνυμου τόμου των εκδόσεων Simon & Shuster που το συνοδεύει, η κυκλοφορία των οποίων έχει προγραμματιστεί για την πρώτη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου, στις 6 και στις 3 του μήνα αντίστοιχα.

Τόσο στην ταινία όσο και στο βιβλίο _διαβάζουμε_ γίνονται λεπτομερείς αναφορές στις οδηγίες που άφησε ο Σάλιντζερ για την τύχη των ανέκδοτων γραπτών του, και η δημοσίευσή τους, σύμφωνα με την επιθυμία του, θα ξεκινήσει από το 2015.

Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης: «Οφείλουμε να είμαστε γενναίοι

• Ο πολυμεταφρασμένος έλληνας συγγραφέας μιλάει για το νέο μυθιστόρημά του «Το ελάχιστο ίχνος», για το αλλόκοτο της καθημερινότητας και για τον αγώνα που απαιτούν η τέχνη και η ζωή 

«Οταν γράφουμε είμαστε εκτός του κόσμου τούτου. Και όταν διαβάζουμε επίσης» λέει ο γάλλος κριτικός λογοτεχνίας Πιερ Ασουλίν. Αυτό μοιάζει να συμπυκνώνει απόλυτα την εμπειρία του αναγνώστη που πιάνει στα χέρια του ένα βιβλίο του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη. Ταξιδεύει στους λαβύρινθους ενός ανεξερεύνητου, ημιφωτισμένου, απροσπέλαστου σύμπαντος. Εκεί ακριβώς που παραδέχεται ότι ταξιδεύει, γράφοντας, και ο ίδιος. 

Ο έλληνας διεθνής συγγραφέας (τον περασμένο Μάιο απέσπασε το Βραβείο Κοινού στο ετήσιο Θεατρικό Φεστιβάλ της Χαϊδελβέργης για το θεατρικό του «Στην οθόνη φως», ενώ ο εκδοτικός οίκος Theaterverlag Hofmann-Paul έχει αναλάβει την προώθηση του ίδιου έργου στις γερμανόφωνες θεατρικές σκηνές) είναι πάλι εδώ. Στο νέο μυθιστόρημά του «Το ελάχιστο ίχνος» (πάντα από τις εκδόσεις Το Ροδακιό) διατρέχει ιλιγγιωδώς την πολυτάραχη ζωή ενός ανθρώπου με το αλλοπρόσαλλο όνομα Αυγουστίνος Ψυχός. Μαζί του, τις ανακλάσεις και τις διαθλάσεις από δεκάδες άλλες ζωές που κονταροχτυπιούνται με τη δική τους μοίρα, πέντε «γεμάτες» δεκαετίες Ελλάδας (1943-1998) και μια φρενήρη διαδρομή από ένα μικρό χωριό των αλβανικών συνόρων στην αθηναϊκή θεατρική πιάτσα.

Ντ. Τζ. Σάλιντζερ: Η ταινία, το βιβλίο και η νέα ελληνική μετάφραση

• Με άκρα μυστικότητα ετοιμάστηκαν το ντοκιμαντέρ και το βιβλίο για τη ζωή του — μυστικό κρατά και η Τζένη Μαστοράκη τον νέο τίτλο της καινούριας μετάφρασης του «Φύλακα στη σίκαλη»
• Κουζέλη Λαμπρινή, ΤΟ ΒΗΜΑ:  24/8/2013

«Φυσάω τον “Φύλακα” να κρυώσει», μου λέει στο τηλέφωνο η Τζένη Μαστοράκη. Από καιρό ξέρουμε ότι η γνωστή ποιήτρια και μεταφράστρια ετοιμάζει νέα μετάφραση του «Φύλακα στη σίκαλη» του Ντ. Τζ. Σάλιντζερ (1919-2010). Πήρε την απόφαση να ξαναμεταφράσει το θρυλικό μυθιστόρημα του αμερικανού συγγραφέα το 2008, με τη συμπλήρωση 30 χρόνων από την έκδοση της πρώτης της μετάφρασης. «Οι μεταφράσεις γερνάνε πιο γρήγορα από τα πρωτότυπά τους», εξηγεί. Ολοκλήρωσε τη νέα μετάφραση τον περασμένο χειμώνα. Όπως συνηθίζει, την άφησε κάμποσο διάστημα να «χωνέψει». Απομένει μια τελευταία ανάγνωση και η νέα μετάφραση θα κυκλοφορήσει τον Νοέμβριο, από τις εκδόσεις Γράμματα.

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ (1907-1985)

Ο Νίκος Εγγονόπουλος γεννήθηκε στην Αθήνα. Ο πατέρας του καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη. Κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού της εκεί, η οικογένεια Εγγονόπουλου αποκλείστηκε από το ξέσπασμα του πρώτου παγκοσμίου πολέμου το καλοκαίρι του 1914. Ο Εγγονόπουλος πέρασε τα μαθητικά του χρόνια (1919-1927) εσωτερικός σε σχολείο του Παρισιού. Στην Αθήνα επέστρεψε το 1927 για να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία στο 1ο Σύνταγμα Πεζικού. Απολύθηκε το 1928 και εργάστηκε ως το 1930 ως μεταφραστής σε τράπεζα και ως γραφέας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, παρακολουθώντας παράλληλα μαθήματα σε νυχτερινό Γυμνάσιο. Από το 1930 ως το 1933 εργάστηκε ως σχεδιαστής στη διεύθυνση Σχεδίων Πόλεως του Υπουργείου Δημοσίων Έργων. Στο μεταξύ (1932) γράφτηκε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών με δάσκαλο τον Κωνσταντίνο Παρθένη, ενώ παράλληλα φοίτησε στο εργαστήριο του Φώτη Κόντογλου και γνωρίστηκε με το Γιάννη Τσαρούχη και τον Δημήτρη Πικιώνη.

Νίκος Εγγονόπουλος... Ο «αυτόχθων» υπερρεαλισμός του

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ: 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ

ΝΙΚΗ ΛΟΪΖΙΔΗ 

Παραφράζοντας τα λόγια του Ανδρέα Εμπειρίκου θα έλεγα ότι «η ώρα της δόξης» του Νίκου Εγγονόπουλου «έφθασε προ πολλού» - εδώ και μισό περίπου αιώνα - αλλά αμφιβάλλω αν έχει πράγματι «φθάσει» και μια τολμηρή αποτίμηση του συνολικού έργου του, απαλλαγμένη από μονοσήμαντες υπερβολές και γνωστά στερεότυπα. Ιδιαίτερα η σχέση του με το κίνημα και προπάντων με το πνεύμα του ευρωπαϊκού υπερρεαλισμού έδωσε αφορμή για ως επί το πλείστον άστοχες τοποθετήσεις, οι οποίες, ή τον καθιέρωναν ως «θεμελιωτή» ενός καλλιτεχνικού και ευρύτερα κοινωνικού φαινομένου που ποτέ δεν ρίζωσε στην Ελλάδα, ή τον κατέκριναν (μαζί με τον Εμπειρίκο και τον Ελύτη) για έλλειψη ανατρεπτικού ήθους και επαναστατικής στρατηγικής. Οι περισσότεροι αναλυτές του ζωγραφικού και ποιητικού έργου του (σε αυτούς δεν έχω κανένα δισταγμό να εντάξω και τον ίδιο τον εαυτό μου) έδωσαν λιγότερη απ' όσο έπρεπε σημασία σε μερικές σπάνιες, αλλά ειλικρινείς και αυθεντικές εκμυστηρεύσεις του - όπως π.χ. η διάλεξη που έδωσε το 1963 στο Αθηναϊκό Τεχνολογικό Ινστιτούτο - όπου με τρόπο αισθαντικό αλλά και κάπως ασαφή επιχείρησε να προσδιορίσει την προσωπική σχέση του με ένα ευρωπαϊκό πρωτοποριακό κίνημα το οποίο ο ίδιος χαρακτήρισε ως «Σχολή»: «Στον υπερρεαλισμό δεν προσεχώρησα ποτέ. Τον υπερρεαλισμό τον είχα μέσα μου, όπως είχα μέσα μου και το πάθος της ζωγραφικής, από την εποχή που γεννήθηκα».

Νίκος Εγγονόπουλος... Περισσότερο από υπερρεαλιστής

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ: 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ

Ν. ΒΑΓΕΝΑΣ

* Η ποίηση του Εγγονόπουλου φαίνεται, με την πάροδο του χρόνου, να αποδεικνύεται δυναμικότερη από την ποίηση του ετέρου των Διόσκουρων του ελληνικού υπερρεαλισμού, του Ανδρέα Εμπειρίκου

Λοιδορημένος όσο κανένας άλλος έλληνας δημιουργός για τις «ξενότροπες» και ακατάληπτες την εποχή της πρώτης του εμφάνισης πρωτοποριακές αναζητήσεις του ο Νίκος Εγγονόπουλος αναγνωρίζεται σήμερα ως ένας από τους κορυφαίους της γενιάς του '30, της γενιάς που εισήγαγε την ελληνική τέχνη στον 20ό αιώνα. Ποιητής και ζωγράφος, εισηγητής, μαζί με τον Ανδρέα Εμπειρίκο, του υπερρεαλισμού στη χώρα μας, προσέφερε έργο διπλό, που η δυναμική του γίνεται με την πάροδο του χρόνου πιο αισθητή, ενώ οι ρίζες του στην εγχώρια παράδοση αποκαλύπτονται όλο και πιο βαθιές. Καθώς σήμερα ακριβώς συμπληρώνονται εκατό χρόνια από τη γέννησή του (21 Οκτωβρίου 1907) οι «Νέες Εποχές» τιμούν την επέτειο με το παρόν αφιέρωμα.

Νίκος Εγγονόπουλος, Γυμνό, λάδι, 100Χ120 εκ.

Οι επίσημες επετειακές εκδηλώσεις για τα εκατό χρόνια από τη γέννηση του Νίκου Εγγονόπουλου, είκοσι δύο μόλις χρόνια από τον θάνατό του, δείχνουν πόσο γρήγορα το έργο του (ποιητικό και ζωγραφικό) φάνηκε ικανό να επιβάλει την αξία του.

Νίκος Εγγονόπουλος... Η προκλητικότητα του ποιητή

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ: 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ

Α. ΜΠΕΛΕΖΙΝΗΣ 

Νίκος Εγγονόπουλος-Μ. Αλέξανδρος και Παύλος Μελάς 1977

Ποιος δεν έχει διαβάσει ή και ακούσει, ποιος δεν έχει απολαύσει την τρίτη κατά σειρά προσφώνηση-επίκληση «Μπολιβάρ» στην αρχή μιας δυσπερίγραπτης από τεχνολογική άποψη στροφής του φερώνυμου «χορικού» ποιήματος του ποιητή και ζωγράφου Νίκου Εγγονόπουλου: «Μπολιβάρ / Κράζω τ' όνομά σου ξαπλωμένος στην κορφή του βουνού Ερε, / την πιο ψηλή κορφή της νήσου Υδρας»; Μετά τους δύο αυτούς στίχους που φιλοξενούν ένα αλβανοπρεπές κατά το έτυμο και τη ρίζα τοπωνύμιο (Ερε = Αέρας), ο λόγος εκτείνεται σε ελληνικότατη τοπογραφία και καθώς ανοίγεται προς Νότο και Ανατολή αγκαλιάζει όχι χωρίς ευπρόσδεκτη έξαρση και το «τρανό Μισίρι» (την Αίγυπτο).

Νίκος Εγγονόπουλος... Χρειαζόταν όλες τις λέξεις

ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ: 100 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ

Σ. ΣΟΡΟΓΚΑΣ

«Αν εγώ αφιερώθηκα στην τέχνη, το 'κανα γιατί η ζωή είναι τόσο παράλογη που, αν δεν έχει κανείς αυτές τις διαφυγές προς το ανιδιοτελές, του γίνεται ανυπόφορη». [Από συνέντευξη του Νίκου Εγγονόπουλου στο περιοδικό Η Λέξη]

Νίκος Εγγονόπουλος, Ποιητής και η μούσα του, υδατογραφία και μελάνι σε χαρτί

Ευτύχησα να βρεθώ αρκετά χρόνια κοντά στον Εγγονόπουλο και η λάμπουσα πνευματική του προσωπικότητα στάθηκε αιτία να επαναπροσδιορίσω χρόνιες και τελματωμένες ιδεολογικές εμμονές μου. Γιατί μέχρι τα μέσα περίπου της δεκαετίας του '60, τόσο η ζωγραφική όσο και το μεικτό γλωσσικό ιδίωμα του Νίκου Εγγονόπουλου δεν υπήρχαν στα ενδιαφέροντά μου, όπως άλλωστε δεν υπήρχε ούτε η παράδοση των πατερικών κειμένων ούτε η ορθόδοξη αγιογραφία, στην οποία με παρέπεμπαν οι πίνακές του. Η στάση μου αυτή ήταν απότοκη μιας αριστερής ιδεολογικής σκευής, η οποία είχε καταδικάσει τέτοιες αγάπες πολύ πριν, αφού η έννοια της «προόδου», την οποία υπηρετούσα, είχε πάρει στη συνείδησή μου διαστάσεις μύθου που επιβαλλόταν σαν αξίωμα αυτονόητο και προφανές, δίχως την ανάγκη καμιάς επιβεβαίωσης. Για τον ίδιο λόγο επεδίωκα φανατικά την ενότητα του εκφερόμενου λόγου μου, ο οποίος όφειλε να είναι συνεπής με τη γλώσσα του λαού, δηλαδή τη δημοτική, δίχως προσμείξεις με λόγια στοιχεία, τα οποία εθεωρούντο εξ ορισμού υπονομευτικά της καθαρότητάς της. Μ' άλλα λόγια, ζούσα σε έναν πολωτικό ανταγωνισμό που περιέστελλε τη συνθετότητα των νοημάτων της ζωής σε απλές διχοτομίες του τύπου «προοδευτικό-συντηρητικό», και τίποτε δεν ήταν ικανό να κλονίσει τον εφησυχασμό και τις βεβαιότητές μου.

Νίκος Εγγονόπουλος: Ο ελληνολάτρης του υπερρεαλισμού

• Του ΒΑΓΓΕΛΗ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

Ποιητής που άρχισε να συζητιέται ευρέως μόνο κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας (οι εκτεταμένες εκδηλώσεις που προγραμματίζονται μέσα στον χρόνο για τα εκατό χρόνια από τη γέννησή του δείχνουν τον βαθμό της δημόσιας αποδοχής του σήμερα), ο Νίκος Εγγονόπουλος δεν ξέφυγε από τη μοίρα των από καιρό καθιερωμένων ομοτέχνων και συνομηλίκων του, όπως ο Οδυσσέας Ελύτης και ο Γιώργος Σεφέρης. Η περιπλάνηση στην περιοχή του εθνικού παρελθόντος και της ελληνικότητας, που αποτελεί εκ των ων ουκ άνευ παράμετρο των αισθητικών και ιδεολογικών προσανατολισμών της γενιάς του '30 και ορίζει με τους πιο διαφορετικούς τρόπους το λογοτεχνικό και το ιστορικό της στίγμα, δεν θα μπορούσε να είναι ξένη προς τον Εγγονόπουλο, που κυκλοφορώντας εν μέσω Κατοχής, τον χειμώνα του 1942 προς το 1943, τα χειρόγραφα του τρίτου ποιητικού του έργου «Μπολιβάρ» (τυπώνεται το 1944), σπεύδει να το συνοδέψει με τον χαρακτηρισμό «ένα ελληνικό ποίημα». Ενα «ελληνικό ποίημα», που, ας σημειωθεί, παρουσιάζεται με ιδιαίτερα υψηλή την ένταση των αισθημάτων του αφού είναι γραμμένο, όπως φροντίζει και πάλι να μας βεβαιώσει ο Εγγονόπουλος, στο πνεύμα μιας «έξαλλης ελληνολατρείας».

ΜΙΛΑΝ ΚΟΥΝΤΕΡΑ: Προχωρώντας στην καρδιά των πραγμάτων

ΤΟΥ ΠΑΟΛΟ ΜΑΟΥΡΙ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ - ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΘΑΝΑΣΗΣ ΓΙΑΛΚΕΤΣΗΣ

Ο Μίλαν Κούντερα, σε μιαν από τις επιστροφές του στην Πράγα (μετά το 1989), βρίσκει στο σπίτι ενός φίλου ένα μυθιστόρημα που δεν είχε ποτέ διαβάσει. Ο τίτλος του είναι «Το βρυχώμενο τέρας» και το έχει γράψει ο Γιάρομιρ Γιον, ένας Τσέχος μυθιστοριογράφος του Μεσοπολέμου. Ο πρωταγωνιστής του είναι ένας δημόσιος υπάλληλος που ζούσε πάντοτε στην επαρχία, αλλά όταν βγήκε στη σύνταξη αποφάσισε να πάει να ζήσει στην Πράγα. Εκεί όμως καταδιώκεται κυριολεκτικά από ένα τέρας: το αυτοκίνητο, του οποίου ο θόρυβος διαταράσσει την ησυχία του. Εμείς σήμερα έχουμε συνηθίσει τόσο πολύ αυτούς τους θορύβους που ούτε καν τους αντιλαμβανόμαστε. Στην εποχή του Γιον αντιστοιχούσε ένα αυτοκίνητο σε 100 ή ίσως και σε 1.000 κατοίκους της Πράγας, αλλά αυτό που προκαλούσε σκάνδαλο ήταν η εκπληκτική νεωτερικότητα του φαινομένου. «Η σκέψη -σημειώνει ο Κούντερα- απέναντι στην επανάληψη της πραγματικότητας καταλήγει πάντοτε στη σιωπή».

ΜΙΛΑΝ ΚΟΥΝΤΕΡΑ: Ο έρωτας; Η ευτυχία σ' έναν κόσμο που δεν αγαπάς...

• Ο Μίλαν Κούντερα μιλάει για το βιβλίο του "Η ταυτότητα".

«Kάθε μυθιστοριογράφος, άξιος του ονόματός του, υπακούει σε δύο εντολές: Πρώτον: μη γράφεις παρά μόνο ό,τι δεν έχει γραφτεί και δεύτερον: να αναζητάς πάντα ένα νέο ύφος». Eίναι η άποψη του Mίλαν Kούντερα που απαντάει σε ερωτήσεις δημοσιογράφου του «Nουβέλ Ομπσερβατέρ», με αφορμή την έκδοση του νέου του βιβλίου με τίτλο: «H ταυτότητα». «Ωστόσο, συμπληρώνει ο συγγραφέας, αυτή η αναζήτηση του καινούργιου έχει τα όριά της. Δεν μπορείς ποτέ να ξεπεράσεις τον ίδιο σου τον εαυτό, ακόμη και αν αυτό έχει για κόστος την απώλεια της πρωτοτυπίας σου. Γι' αυτό και το γαλλικό κείμενο στην ``Tαυτότητα'' έχει την ίδια μελωδία με αυτό των μυθιστορημάτων μου που έχω γράψει στα τσέχικα και που ο αναγνώστης στην υπόλοιπη Eυρώπη γνωρίζει από μεταφράσεις».

Jack Kerouac, 1922-1969

O Τζακ Κέρουακ (Jean-Louis Lebris de Kerouac ή Jack Kerouac, όπως έγινε αργότερα γνωστός) γεννήθηκε στο Λόουελλ της Μασσαχουσέττης στις 12 Μαρτίου του 1922, γιος του Λέο-Αλσίντ Κέρουακ ή Κερουάκ και της Γκαμπριέλ-Ανζ Λεβέκ. Σε πολύ νεαρή ηλικία, βίωσε το θάνατο του αδελφού του Τζέραρντ, γεγονός που επηρέασε βαθιά τον Κέρουακ, αποτελώντας επιπλέον την αφορμή για την μετέπειτα έκδοση του μυθιστορήματος "Visions of Gerard". Του άρεσε πάρα πολύ το διάβασμα κι από μικρή ηλικία έδειξε τάση προς την καλλιτεχνία, γράφοντας δικά του περιοδικά, τα οποία μάλιστα εικονογραφούσε μόνος του. 

Μεγαλώνοντας, εξελίχθηκε σε καλό αθλητή του μπέιζμπολ και κυρίως του αμερικανικού ποδοσφαίρου, τόσο ικανό ώστε με το πέρας των γυμνασιακών του σπουδών να λάβει αθλητική υποτροφία για να σπουδάσει δωρεάν στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια της Νέας Υόρκης. Εκεί, ήρθε σε επαφή για πρώτη φορά, με αρκετά από τα μετέπειτα μέλη της λογοτεχνικής μπητ γενιάς, μεταξύ αυτών ο Άλλεν Γκίνζμπεργκ και ο Ουίλλιαμ Μπάροουζ.

Στον δρόμο του Τζακ του τρελοτζάκ [Τζακ Κέρουακ]

Το «Στον Δρόμο», για τη γενιά μου, υπήρξε υποχρεωτικό ανάγνωσμα, κάτι σαν αναγνωστικό αλφαβητάριο της ουσιαστικής απελευθέρωσης που προετοίμασε τα ήθη για τη δεκαετία του εξήντα 

• ΚΡΙΤΙΚΗ

• ΤΑΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΣ, ΤΑ ΝΕΑ, 09-11-2002

Βίβλος των μπητνίκων, άνοιξε τον δρόμο για τον χιπισμό, το ροκ και τους εν γένει επαναστάτες που σήμερα πια, πενηντάρηδες ή εξηντάρηδες, αναβαπτίζονται στα άλλοθι της εποχής εκείνης για να μπορούν να κάνουν χωρίς πολλά πολλά τις δουλειές τους.

Εμβληματικό βιβλίο, είχε την τύχη που συνήθως έχουν τα εμβληματικά βιβλία. Πήρε την άγουσα για τα ράφια της βιβλιοθήκης, όπου ταχτοποιήθηκε μαζί με τις αναμνήσεις της εποχής που εκπροσωπούσε. Έκτοτε, είναι η αλήθεια, πολλές φορές σκέφτηκα να το ξαναδιαβάσω, όμως δεν τα κατάφερα ποτέ.

Στον δρόμο του Kέρουακ...

• Η άνοδος και η πτώση του «πατέρα» των Μπίτνικς σε μια αποκαλυπτική βιογραφία 
• Του Ηλία Μαγκλίνη, Η Καθημερινή, 10/11/2002 
• Ann Charters: Τζακ Κέρουακ. Μετ.: Γιάννης Λειβαδάς. Eπιμ.: Γ. Ι. Μπαμπασάκης. Printa, σελ. 352 

Η βιογράφος του Τζακ Κέρουακ, Ανν Τσάρτερς, συνάντησε τον τελευταίο κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60, για τις ανάγκες του βιβλίου που έγραφε γι’ αυτόν. Ηταν η εποχή της παρακμής ενός συγγραφέα ο οποίος απόλαυσε τις δάφνες της δόξας του για λίγα μόνο χρόνια. Το 1957, με την έκδοση του θρυλικού μυθιστορήματος «Στο δρόμο», ο Κέρουακ βρέθηκε από τα αζήτητα στις πρώτες σελίδες των εφημερίδων. Οι νεαροί της εποχής πηδούσαν τον φράκτη του σπιτιού του για να αποσπάσουν ένα αυτόγραφο, μια χειραψία. Από την μεγάλη τριανδρία της Μπιτ γενιάς, ήταν ο δεύτερος που αποκτούσε την καταραμένη φήμη: ο Γκίνζμπεργκ είχε ήδη ταράξει τα νερά το 1956 με το «Ουρλιαχτό»· το 1959 ο Μπάροουζ θα χάλαγε κόσμο με το «αηδιαστικό πορνογράφημα», «Το γυμνό γεύμα». Φαίνεται όμως ότι οι δύο τελευταίοι ήταν σε θέση να αντέξουν τη δόξα. Ο Κέρουακ δεν ήταν. Γύρω στα μέσα της δεκαετίας του ’60 είχε ήδη αρχίσει να χάνει τον έλεγχο. Κυρίως, είχε αρχίσει να χάνει επαφή με την εποχή του – μια εποχή ταραγμένη, δραστικά διαφορετική από εκείνην στην οποία είχε μεγαλώσει. Πάνω απ’ όλα, μια νέα εποχή της οποίας το έδαφος είχε προετοιμάσει ο ίδιος, μαζί με τους φίλους του. Ως γνωστόν, χωρίς Μπίτνικς δεν θα είχε Χίππις.

ΤΖΑΚ ΚΕΡΟΥΑΚ: Έβγαλε «στο δρόμο» το αμερικανικό όνειρο

Τι παράδοξο! Ο συγγραφέας του μυθιστορήματος «Στο δρόμο» (πρωτότυπος τίτλος «On the road»), Τζακ Κέρουακ (12 Μαρτίου 1922 - 20 Οκτωβρίου 1969), που ταυτίστηκε με τη μυθολογία τού χωρίς προορισμό ταξιδιού, δεν οδήγησε ποτέ του αυτοκίνητο. «Δεν ξέρω να οδηγώ, ξέρω μόνο να δακτυλογραφώ», έλεγε συχνά.

Φέτος, στις 5 Σεπτεμβρίου, συμπληρώνονται ακριβώς πενήντα χρόνια από την πρώτη έκδοση του βιβλίου, που έγινε το ευαγγέλιο της μπιτ γενιάς κι έκτοτε σημείο αναφοράς για τους νέους κάθε εποχής και για τους καλλιτέχνες όλων των εποχών. Αν ζούσε σήμερα ο δημιουργός του θα ήταν ακριβώς ογδόντα πέντε ετών. Ο θάνατός του επήλθε από εσωτερική αιμορραγία, λόγω κίρρωσης ήπατος. Το μυθιστόρημα, το οποίο γράφτηκε μέσα σε τρεις εβδομάδες, τον Απρίλιο του 1951, υπό την επίδραση της αμφεταμίνης βενζενδρίνης και ισχυρών δόσεων δυνατού καφέ, δακτυλογραφήθηκε σε τεράστιο χαρτί τηλέτυπου.

Tζακ Kέρουακ: Ο θρήσκος beatnik

•  Υπήρξε µια αντισυµβατική περίπτωση, ακόµη και για τα µέτρα των αντισυµβατικών της εποχής του

Χαρακτήρας ανασφαλής και εσωστρεφής, ο Κέρουακ γρήγορα αντιπάθησε τους beatnik ( Πηγή: Allen Ginsberg/CORBIS) 
 

«Ο φύλακας στη σίκαλη», «Πέιτον Πλέις», «Στο δρόµο». Από τα τρία ένδοξα αρχετυπικά µυθιστορήµατα της µεταπολεµικής αµερικανικής δεκαετίας που στόχευαν στην ανατρεπτική κριτική των συµβατικών κοινωνικών αξιών και του προελαύνοντος πολιτικού συντηρητισµού, εκείνο που διατηρεί αµείωτη τη δηµοτικότητά του, σχεδόν 60 χρόνια µετά, είναι αναµφίβολα το ευαγγέλιο του δρόµου. Ενώ ο αταίριαστος ήρωας του Τζον Σάλιντζερ έχει ξεθωριάσει µπροστά στο πλήθος όσων ακολούθησαν στα βήµατά του και οι χαρακτήρες της Γκρέις Μετάλιους ωχριούν µπροστά στις πρώτες σεζόν του «Mad Men», οι ταξιδιώτες του Τζακ Κέρουακ απολαµβάνουν την πρώτη τους µεταφορά στη µεγάλη οθόνη και όλα του τα µυθιστορήµατα βρίσκονται σε κυκλοφορία – ακόµη κι εκείνα που ο ίδιος δεν δίσταζε να χαρακτηρίζει «σκατά». Ισως επειδή οι δικοί του ανέστιοι πρωταγωνιστές γοητεύουν ενδόµυχα σε καιρούς αναθεώρησης και αναζήτησης προορισµού. Ισως και επειδή τελικά το υπόβαθρο του ίδιου του Κέρουακ είναι πολύ πιο περίπλοκο από όσο τού αναγνώρισε η εποχή που τον ύµνησε. 

Αμος Οζ: «H οικογένεια είναι ο πιο κωμικοτραγικός θεσμός της οικουμένης»

• Ο σημαντικότερος ισραηλινός συγγραφέας μιλάει στο BHmagazino για την οικογένεια, τα όνειρα και τις επαναστάσεις

Η προγραμματισμένη επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη, στην 10η Εκθεση Βιβλίου, είχε ακυρωθεί. Ο Αμος Οζ είχε πέσει και έσπασε ένα πλευρό. «Πώς είστε; Αισθάνεστε καλύτερα;» ήταν η αναπόφευκτη, υποθέτω, ερώτηση όταν μπορέσαμε τελικά να μιλήσουμε. «Είμαι καλύτερα. Ευχαριστώ» απάντησε κοφτά με τα σπαστά αγγλικά του. Αν μπορούσε να εκφραστεί και με πιο λίγες λέξεις, πιστεύω θα το είχε κάνει. Μιλούσε η κούραση του καταπονημένου ασθενούς ή μήπως αυτή η λακωνικότητα ήταν η προμετωπίδα ενός ολιγαρκούς ανθρώπου; Ισως και τα δύο.

Μετακόμισε πρόσφατα στο Τελ Αβίβ. «Για να είμαι κοντά στα παιδιά και στα εγγόνια μου» λέει με ανέκφραστη φωνή. Στο Τελ Αβίβ από την πόλη Αράντ, όπου είχε μετακομίσει από το Κιμπούτς Χούλντα, στο οποίο είχε πάει οικειοθελώς φεύγοντας από την Ιερουσαλήμ, τη γενέθλια πόλη του. Ο 74χρονος Οζ, ο πολυβραβευμένος ισραηλινός συγγραφέας και σταθερό φαβορί για το Νομπέλ, έχει ζήσει όλη του τη ζωή σε εβραϊκό έδαφος και μάλιστα έχει πολεμήσει για αυτό – στον Πόλεμο των Εξι Ημερών και του Γιομ Κιπούρ.

Βασίλης Αλεξάκης: «Δεν έχω βεβαιότητες για τίποτα»

• Τιμήθηκε με το Βραβείο Γαλλικής Γλώσσας 2012. Μιλώντας στο ΒΗmagazino, αναλύει τη μελαγχολία, τους παιδικούς ήρωες και τους «Αγανακτισμένους»

Το σπίτι του Βασίλη Αλεξάκη αποτελείται από τρία ενοποιημένα δωμάτια στο υπόγειο μιας παλιάς πολυκατοικίας του κέντρου που βλέπουν σε έναν ακάλυπτο με λεμονιές. Το εσωτερικό του σπιτιού μοιάζει με έναν ακαθόριστο λαβύρινθο: δεν υπάρχουν πόρτες, ενώ τα κρεβάτια είναι κουκέτες. Το πάτωμα είναι βαμμένο μουσταρδί και στη μέση του δωματίου δεσπόζει ένα τραπέζι του πινγκ-πονγκ. Πίσω μου, σε ένα συρτάρι, βρίσκεται το «Grande Robert de la Langue Française», ένα μεγάλο πολύτομο λεξικό της γαλλικής γλώσσας. Αυτή η αγάπη για τη γλώσσα – την ελληνική, αλλά και τη γαλλική – έχει σημαδέψει το έργο του Αλεξάκη, ο οποίος μοιράζει τον χρόνο του μεταξύ Παρισιού και Αθήνας για πάνω από 40 χρόνια. Στα βιβλία του γράφει σε πρώτο πρόσωπο για το ταξίδι Παρίσι - Αθήνα (ένα από τα πιο γνωστά βιβλία του), τη γλώσσα, τα ταξίδια, μέσα και έξω από αυτήν. Η Γαλλία έχει σταθεί καλή μαζί του όλα αυτά τα χρόνια. Εχει τιμηθεί με πολλές διακρίσεις: με το Βραβείο Μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας, το Βραβείο Αλμπέρ Καμύ, ενώ εφέτος κέρδισε και το Βραβείο Γαλλικής Γλώσσας.